Onderhoud

De zorg van uw pianostemmer voor uw piano of vleugel vertaalt zich in úw zorgeloosheid in het bespelen ervan. Belangrijk is echter dat u zijn aanbevelingen opvolgt. U kunt natuurlijk zèlf alvast de volgende adviezen ter harte nemen met betrekking tot het behoud van uw piano/vleugel: zorg dat uw instrument in een daarvoor geschikte ruimte staat: niet te droog, niet te vochtig.

Tot voor kort gold als het ideale percentage voor de relatieve vochtigheid 60 %. Naar onze mening geldt dit percentage voor oude(re) instrumenten nog steeds. Moderne instrumenten staan het beste in een wat drogere omgeving, eerder 50 % relatieve vochtigheid.
Het hieronder genoemde Life Saver System staat voor het Nederlandse klimaat afgesteld op 48 % R.V. Het meten van de relatieve vochtigheid doet men met een hygrometer. Relatieve vochtigheid: als het warm weer is kan de lucht veel waterdamp bevatten, als het koud is weinig).

Als het 's winters toch al droog is en u gaat ook nog eens flink stoken dan kan de lucht té droog worden. Zangbodems, stemblokken en kammen kunnen scheuren, toetsen kunnen vast gaan zitten. Een potje water in de piano of op de verwarming helpt onvoldoende. Een luchtbevochtiger voor de hele kamer is een verbetering.
Het beste is echter een zgn. Life Saver System in te laten bouwen. Het Life Saver System bestaat uit drie componenten: de Humidistad, waar een hygrostaat in zit, een luchtbevochtiger en een luchtontvochtiger. De Humidistad bepaalt of een van de twee apparaten ingeschakeld wordt en wèlk apparaat dan wel. Onze ervaringen en die van onze cliënten na het inbouwen van dit apparaat zijn zeer positief. Gebleken is dat het instrument veel beter op stemming blijft.

Paul Bouwman is door de Dampp-Chaser Corporation die de Life Saver Systems bouwt, benoemd tot gecertificeerd Field Expert.

Ongunstige plaatsen voor uw piano/vleugel zijn: op een vloerverwarming; op of vlakbij een radiatorput; tegen of vlakbij een centrale verwarming; langdurige felle zon; vochtige ruimten zoals kelders en tuinhuizen; een voortdurende tochtstroom. Een zorgvuldig gekozen plaats is het behoud van uw instrument: het scheelt uw pianostemmer bovendien tijd en u dus geld.

Dat pianostemmen minimaal twee maal per jaar dient te gebeuren is algemeen geaccepteerd. Wat het verdere onderhoud van de piano betreft is men vaak minder zorgvuldig. Meestal komt dit omdat men zich er niet van bewust is dat er, naast het stemmen, ook nog (ander) onderhoud aan de piano/vleugel zit. Toch dienen ook deze werkzaamheden te gebeuren als u qua klank en touché optimaal van uw instrument wil genieten.

Onderhoud bevat een scala aan werkzaamheden. Afgezien van het stemmen zijn de belangrijkste werkzaamheden: het in model houden (bijschuren) van de hamerkoppen; het afregelen; het intoneren; het opnieuw afstellen van het pedaalwerk.

De regelmaat waarmee onderhoud dient te gebeuren hangt af van de intensiteit waarmee er op de piano/vleugel gespeeld wordt. Het maakt veel verschil uit of een concertpianist werkt aan het uitbreiden van zijn repertoire of dat een werkzaam persoon met een drukke baan af en toe wat afleiding bij de piano zoekt. In het eerste geval zal de vleugel wellicht per half jaar bijgesteld moeten worden. In het laatste geval is een maal per vijf jaar misschien voldoende. Onderhoud is in ieder geval een factor dat serieus genomen dient te worden. Hoe vaker het gedaan wordt, des te korter de pianostemmer/technicus ermee bezig is. Dat betekent dus ook minder kosten per keer.